Trong quá trình xây dựng, mối là một trong những yếu tố gây hại tiềm ẩn đối với kết cấu công trình. Mối không chỉ làm hư hỏng gỗ và các vật liệu có chứa xenlulo mà còn có thể gây ra thiệt hại lớn nếu không được phòng ngừa từ giai đoạn đầu của dự án. Chính vì vậy, việc áp dụng các biện pháp thi công chống mối công trình xây dựng là vô cùng quan trọng, giúp bảo vệ lâu dài cho sự ổn định và bền vững của công trình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các phương pháp phòng chống mối hiệu quả theo các tiêu chuẩn hiện hành tại Việt Nam.
Phòng chống mối cho công trình là gì?
Phòng chống mối cho công trình là tập hợp các biện pháp kỹ thuật và công nghệ được áp dụng để ngăn chặn sự xâm nhập và phá hoại của mối đối với các kết cấu công trình xây dựng. Quá trình này bao gồm việc sử dụng các vật liệu chống mối, xử lý nền đất, áp dụng hóa chất chuyên dụng và thiết kế kết cấu phù hợp nhằm bảo vệ các thành phần chứa xenlulo hoặc vật liệu dễ bị mối tấn công. Mục tiêu chính là đảm bảo độ bền, an toàn và tuổi thọ lâu dài cho công trình trước những tác động tiềm ẩn từ loài mối.
Quy trình phòng chống mối cho công trình đạt tiêu chuẩn
Phòng chống mối cho công trình là một công đoạn quan trọng trong quá trình xây dựng, nhằm đảm bảo an toàn và tuổi thọ cho công trình. Quy trình phòng chống mối phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu của ngành xây dựng, bao gồm các bước cụ thể sau:
Khảo sát và đánh giá tình hình mối trong khu vực
Trước khi tiến hành phòng chống mối, cần thực hiện khảo sát khu vực xây dựng để xác định mức độ nguy hiểm của mối trong khu vực. Điều này giúp lựa chọn phương pháp phòng chống phù hợp, dựa trên các yếu tố như loại đất, khí hậu, và tình trạng môi trường. Việc kiểm tra này có thể bao gồm khảo sát sự có mặt của mối trong khu vực đất và các công trình xung quanh.
Lựa chọn phương pháp phòng chống mối phù hợp
Có 3 phương pháp phòng chống mối phù hợp:
Phương pháp hóa học: Dùng các loại thuốc diệt mối chuyên dụng để tạo ra một lớp bảo vệ quanh công trình. Các hóa chất này được áp dụng tại các khu vực dễ bị mối tấn công, như chân móng, hệ thống cống, hoặc nền đất. Cần chọn lựa các loại hóa chất an toàn và hiệu quả, đồng thời tuân thủ các quy định về an toàn trong sử dụng.
Phương pháp vật lý: Sử dụng các vật liệu chống mối như thép không gỉ, sợi thép, hoặc nhựa chống mối để bảo vệ các cấu kiện của công trình khỏi sự xâm nhập của mối. Phương pháp này đặc biệt phù hợp với các công trình xây dựng ở khu vực có nhiều mối.
Phương pháp cơ học: Thiết kế hệ thống thoát nước hợp lý và sử dụng bê tông cốt thép để hạn chế mối tiếp xúc trực tiếp với nền đất.
Xử lý nền đất
Sau khi khảo sát và đánh giá, cần xử lý nền đất trước khi xây dựng. Đây là bước quan trọng để ngăn mối xâm nhập vào công trình ngay từ đầu. Các biện pháp xử lý nền đất có thể bao gồm:
Đào bỏ đất bị nhiễm mối: Các khu vực đất có sự xuất hiện của mối cần được đào bỏ, sau đó thay thế bằng đất mới hoặc xử lý bằng hóa chất.
Áp dụng hóa chất diệt mối: Phun hoặc rải hóa chất chống mối vào nền đất và các khu vực xung quanh móng công trình.
Xử lý móng và các kết cấu xây dựng
Móng công trình cần được xử lý bằng các biện pháp phòng chống mối để ngăn chặn sự xâm nhập từ nền đất. Các biện pháp này có thể bao gồm:
Phun hóa chất diệt mối trực tiếp lên phần móng trước khi đổ bê tông.
Dùng vật liệu chống mối cho phần móng như thép không gỉ hoặc lưới kim loại.
Thiết kế móng vững chắc, không để lại các khe hở mà mối có thể xâm nhập.
Kiểm tra và duy trì định kỳ
Sau khi công trình hoàn thành, cần thực hiện kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm sự xuất hiện của mối. Điều này bao gồm kiểm tra các khu vực dễ bị tấn công như móng, nền đất, các bức tường gỗ và hệ thống cống. Việc duy trì các biện pháp phòng chống mối như tái xử lý hóa chất diệt mối, thay thế vật liệu chống mối nếu cần thiết, là rất quan trọng để bảo vệ công trình trong suốt vòng đời sử dụng.
Đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định pháp luật
Các biện pháp phòng chống mối phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành, chẳng hạn như TCVN 7941:2008 (Tiêu chuẩn quốc gia về phương pháp phòng chống mối cho công trình xây dựng). Các vật liệu sử dụng phải được chứng nhận chất lượng và an toàn đối với người và môi trường.
Đào tạo và nâng cao nhận thức
Cần đào tạo các nhân viên thi công và giám sát công trình về các phương pháp phòng chống mối. Nhân viên cần hiểu rõ tầm quan trọng của việc áp dụng các biện pháp phòng chống mối để đảm bảo công trình luôn được bảo vệ đúng cách.
Biện pháp thực hiện chống mối công trình xây dựng theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7958:2008
Theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7958:2008, các biện pháp chống mối được quy định rõ ràng, giúp các công trình xây dựng tránh được những tổn thất do mối gây ra. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết về các biện pháp phòng chống mối theo tiêu chuẩn này.
Phạm vi được áp dụng
Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7958:2008 quy định các biện pháp phòng chống mối cho công trình xây dựng mới, đặc biệt là các công trình có sử dụng vật liệu chứa xenlulo, như gỗ, giấy, vải, hoặc các vật liệu có chứa thành phần hữu cơ dễ bị mối tấn công.
Tiêu chuẩn này áp dụng cho các công trình cao tầng, các công trình có niên hạn sử dụng lâu dài hoặc các công trình có tính chất đặc biệt như bảo tàng, thư viện, kho lưu trữ, công trình văn hóa lịch sử, và các cơ quan văn phòng. Tuy nhiên, tiêu chuẩn không áp dụng cho các công trình liên quan đến cây trồng hoặc đê đập.
Khảo sát để phát hiện mối
Việc khảo sát phát hiện mối cho các công trình thuộc nhóm A, B, C phải do những chuyên gia có kinh nghiệm trong việc xác định các loài mối và tình trạng hoạt động của chúng. Trong quá trình khảo sát, cần kiểm tra khu vực xung quanh và các công trình hiện có để phát hiện sớm sự hiện diện của mối. Báo cáo khảo sát phải cung cấp thông tin về loài mối hoạt động chủ yếu tại khu vực xây dựng, giúp xác định các phương pháp phòng chống mối phù hợp.
Thiết kế phòng chống mối
Thiết kế phòng chống mối cho các công trình phải do các đơn vị tư vấn thiết kế có năng lực thực hiện. Thiết kế này phải dựa trên các yêu cầu cụ thể của từng loại công trình, từ mức độ phòng chống mối cao cho công trình loại A đến mức độ phòng chống mối vừa phải cho công trình loại C. Các yếu tố cần thiết trong thiết kế bao gồm:
Báo cáo tình hình mối phá hoại tại khu vực xây dựng.
Biện pháp xử lý, như diệt mối và loại bỏ các vật liệu chứa xenlulo.
Phương án xử lý các bộ phận bằng gỗ, nơi dễ bị mối tấn công.
Chọn phương pháp phòng chống mối bằng kết hợp các biện pháp hoặc sử dụng thuốc diệt mối.
Dự tính kế hoạch thực hiện phòng chống mối trước khi khởi công, đặc biệt là khi thi công móng và nền nhà.
Sơ đồ phòng chống mối sẽ bao gồm các phần như xử lý nền đất, chân tường, hàng rào chống mối, các hệ thống kỹ thuật ngầm và các vị trí dễ bị mối xâm nhập.
Thuốc phòng chống mối
Thuốc phòng chống mối có hai dạng chính là dạng lỏng và dạng bột. Các loại thuốc sử dụng phải nằm trong danh mục do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép. Trong quá trình sử dụng, cần tuân thủ đúng hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Mặc dù thuốc diệt mối là một biện pháp phổ biến, nhưng hiệu quả của nó không bền vững, vì vậy cần kết hợp với các biện pháp phòng chống mối khác để bảo vệ công trình lâu dài.
Tham khảo thêm:
Phương pháp phòng chống mối nền móng
Cách diệt mối tại nhà có thể bạn chưa biết
Cách chống mối cho nhà mới xây an toàn và hiệu quả
Cách diệt mối dưới nền nhà mới nhất
Cách diệt mối trong tường nhà triệt để
Các biện pháp phòng chống mối cho công trình
Theo tiêu chuẩn TCVN 7958:2008 và quy trình của công ty dịch vụ diệt mối Vinpest, có 6 biện pháp phòng chống mối được áp dụng cho công trình xây dựng:
Biện pháp phòng chống mối bằng phương pháp kết hợp: Sử dụng một sự kết hợp giữa các biện pháp cơ học, hóa học và vật lý để ngăn chặn mối xâm nhập vào công trình, giúp tăng hiệu quả phòng chống mối.
Biện pháp phòng chống mối bằng thuốc: Sử dụng các loại thuốc diệt mối theo hướng dẫn của nhà sản xuất và các cơ quan có thẩm quyền. Đây là biện pháp được áp dụng cho những công trình cần bảo vệ tạm thời hoặc các bộ phận dễ bị mối phá hoại.
Biện pháp diệt các tổ mối trong nền đất và công trình cũ: Để loại bỏ mối có sẵn trong đất hoặc các công trình cũ, việc diệt mối tại các tổ mối và khu vực có mối sinh sống là rất quan trọng. Các biện pháp hóa học hoặc cơ học có thể được áp dụng để xử lý vấn đề này.
Biện pháp phòng chống mối bằng hệ thống lưới thép không gỉ: Lưới thép không gỉ được sử dụng để tạo một lớp bảo vệ vật lý quanh các khu vực nguy cơ cao, như chân tường hoặc nền nhà, giúp ngăn cản mối xâm nhập vào các bộ phận quan trọng của công trình.
Biện pháp xây dựng: Xây dựng công trình với các vật liệu không chứa xenlulo hoặc các vật liệu chống mối có thể giúp giảm thiểu sự tấn công của mối. Đây là biện pháp hiệu quả nếu được áp dụng từ giai đoạn thiết kế và thi công.
Biện pháp phòng chống mối bằng hệ thống trạm bả: Sử dụng các trạm bả mối để kiểm soát mối và ngăn ngừa sự xâm nhập vào công trình. Trạm bả này thường chứa các loại thuốc diệt mối, giúp thu hút và tiêu diệt mối trong khu vực.
Thi công chống mối công trình là một bước quan trọng trong việc bảo vệ sự bền vững của các công trình xây dựng. Việc áp dụng các biện pháp phòng chống mối hiệu quả không chỉ giúp ngăn ngừa mối xâm nhập và phá hoại, mà còn tiết kiệm chi phí sửa chữa và bảo trì về lâu dài.
