Chuột là loài gặm nhấm phổ biến, xuất hiện khắp nơi từ đồng ruộng đến khu dân cư. Với khả năng sinh sản nhanh và thích nghi tốt, chúng gây ra không ít thiệt hại cho con người, từ việc phá hoại đồ đạc đến nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe. Vậy chuột có thể sống được bao lâu? Hiểu rõ về tuổi thọ và chu kỳ sinh sản của chuột sẽ giúp bạn tìm ra phương pháp kiểm soát và tiêu diệt chúng hiệu quả hơn. Hãy cùng Mối Chúa Việt Nam tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau!
Giới thiệu về loài chuột
Chuột thuộc bộ Gặm nhấm (Rodentia) là nhóm động vật có vú đa dạng nhất trên hành tinh. Đặc điểm nổi bật của chúng là cặp răng cửa sắc nhọn có khả năng gặm nhấm nhiều loại vật liệu. Trong tự nhiên, chuột có nhiều loài khác nhau, nhưng phổ biến nhất là chuột cống (Rattus norvegicus), chuột nhắt (Mus musculus) và chuột đồng (Microtus arvalis).
Chuột có kích thước nhỏ, thân hình thon dài và dễ dàng linh hoạt di chuyển trong không gian hẹp. Chúng có thị lực hạn chế nhưng bù lại khứu giác và thính giác của chúng lại vô cùng nhạy bén hỗ trợ việc định hướng và tìm kiếm thức ăn. Bộ lông ngắn, mượt, thường có màu xám, nâu hoặc đen giúp chúng hòa mình vào môi trường sống.
Chuột sinh sản nhanh, dễ thích nghi với nhiều điều kiện môi trường khác nhau, nên xuất hiện hầu như khắp mọi nơi. Với tập tính gặm nhấm, phá hoại đồ đạc, cây trồng và hoa màu, chuột trở thành một trong những loài gây hại đáng lo ngại đối với con người.
Tham khảo thêm:
Chuột làm tổ ở đâu trong nhà bạn
Tuổi thọ của chuột sống được bao lâu?
Nhờ khả năng thích nghi cao, chuột dễ dàng tồn tại trong nhiều môi trường sống, kể cả gần gũi với con người. Khi được nuôi nhốt trong điều kiện thuận lợi, chúng có thể sống từ 2 đến 3 năm. Ngược lại, trong môi trường tự nhiên hoặc khi sống tự do, tuổi thọ của chuột thường giảm đi đáng kể.
Tuổi thọ trung bình của chuột
Như đã đề cập, chuột thường chỉ sống từ 2 đến 3 năm, nhưng tuổi thọ này có thể thay đổi tùy theo các yếu tố như môi trường sống, dinh dưỡng, di truyền và điều kiện sống. Vì vòng đời ngắn, chuột thường được lựa chọn trong các nghiên cứu sinh học, đặc biệt là nghiên cứu về bệnh tật liên quan đến con người.
Trong thế giới loài chuột, chuột chũi không lông ở châu Phi được biết đến với tuổi thọ cao nhất, có thể lên đến 26 năm. Chúng sinh sống trên sa mạc và thảo nguyên Đông Phi, tập trung thành bầy lớn trong hệ thống hang ngầm. Bầy đàn được dẫn dắt bởi một con chuột cái duy nhất có quyền sinh sản. Chuột đầu đàn này có thể sinh tới 100 con mỗi năm và duy trì việc sinh sản liên tục trong khoảng 20 năm.
Việc chuột chũi có khả năng sinh sản ngay cả khi đã lớn tuổi là một yếu tố quan trọng giúp kéo dài tuổi thọ của chúng. Bên cạnh đó, tốc độ trao đổi chất thấp và khả năng tự vệ trước kẻ săn mồi cũng góp phần làm tăng thời gian sống của loài chuột đặc biệt này.
Tỷ lệ sinh sản của chuột
Chuột sinh sản theo hình thức hữu tính. Sau khi giao phối, chuột cái trải qua thời gian mang thai từ 21 đến 23 ngày. Mỗi lứa thường sinh từ 5 đến 10 con, nhưng đôi khi số lượng có thể lên đến 20 con. Đáng chú ý, chuột cái có khả năng sinh sản nhiều lần trong năm, khoảng từ 5 đến 10 lứa. Chuột mẹ chăm sóc con non tận tình, vừa cho bú vừa bảo vệ chúng khỏi những mối nguy hiểm.
Tác hại của chuột
Chuột là loài gây hại nghiêm trọng trong nhiều lĩnh vực. Chúng phá hoại hầu hết các loại cây trồng như lúa và rau màu ở mọi giai đoạn sinh trưởng, đồng thời gây thiệt hại cho vật nuôi, kho nông sản, đê điều và cả các tác phẩm văn hóa nghệ thuật. Ngoài ra, chuột còn phá hỏng các vật dụng sinh hoạt hàng ngày của con người. Đặc biệt, chúng là vật trung gian truyền nhiều bệnh nguy hiểm cho người và gia súc, trong đó nổi bật là bệnh dịch hạch từng gây tử vong cho hàng triệu người trên thế giới.
Cách diệt chuột an toàn
Dưới đây là một số phương pháp diệt chuột dân gian an toàn mà bạn có thể áp dụng.
Sử dụng bẫy chuột
Khi kiểm soát chuột trong hộ gia đình, có hai phương pháp chính thường được sử dụng: sử dụng mồi bả và sử dụng bẫy cơ học. Trong đó, bẫy cơ học được đánh giá cao nhờ tính hiệu quả, an toàn và dễ sử dụng. Bạn có thể lựa chọn các loại bẫy sau để đặt tại những vị trí chuột thường xuyên xuất hiện như góc tủ, chân tường, gần miệng ống nước:
- Bẫy sập bán nguyệt: Hình cánh cung, thiết kế đơn giản, giá rẻ, hoạt động bằng cách kéo một cánh cung sang một bên, đặt mồi nhử và chờ chuột mắc bẫy.
- Bẫy sập nhựa hình chữ nhật: Biến thể hiện đại hơn của bẫy bán nguyệt, bền hơn và dễ sử dụng hơn.
- Bẫy kẹp nhựa thông minh hình chữ A: Loại bẫy tiên tiến, an toàn, dễ sử dụng, chỉ cần ấn mạnh để mở bẫy, đặt mồi và mai phục chuột.
- Bẫy dính: Miếng dính bằng bìa giấy hoặc đế nhựa, giá rẻ (5.000 – 10.000 đồng), an toàn, dễ sử dụng nhưng chỉ dùng một lần.
- Bẫy lồng: Phù hợp với gia đình có vật nuôi hoặc trẻ nhỏ, hoạt động bằng cách dẫn dụ chuột vào lồng, cửa lồng sập để bắt sống chuột.
Tham khảo thêm:
Cách diệt chuột trong phòng trọ
Cách diệt chuột bằng nước rửa bát
Cách đuổi chuột ra khỏi nhà vĩnh viễn
Sử dụng thuốc diệt chuột
Khi sử dụng thuốc diệt chuột, cần lựa chọn loại phù hợp với môi trường sử dụng (trong nhà hoặc ngoài trời) và tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đặt thuốc tại những vị trí chuột thường đi lại như lỗ hóc, góc tường hoặc nơi có dấu vết của chuột, đồng thời tránh xa khu vực trẻ em và thú cưng có thể tiếp cận. Để đảm bảo an toàn, nên đeo bao tay khi đặt thuốc để tránh tiếp xúc trực tiếp.
Thuốc cần được giấu kín, hạn chế rủi ro cho trẻ nhỏ và vật nuôi. Cuối cùng, cần theo dõi và kiểm tra định kỳ để đảm bảo hiệu quả và an toàn trong quá trình sử dụng.
Dùng mùi hương mạnh để đuổi chuột
Thay vì sử dụng các phương pháp truyền thống như thuốc diệt chuột (dễ gây mùi hôi thối nếu không kịp tìm thấy xác chuột) hay bẫy chuột (gây ám ảnh khi phải dọn xác chuột), hiện nay nhiều người đã tận dụng các mùi hương mà chuột sợ để xua đuổi chúng ra khỏi nhà. Một số mùi hương giúp đuổi chuột phổ biến gồm:
- Ớt: Có mùi hăng, cay nồng khiến chuột khó chịu, thậm chí gây nóng hoặc bỏng nhẹ khi tiếp xúc. Cách dùng: Thái ớt tươi thành lát nhỏ rồi rắc lên ổ chuột, đường đi hoặc nơi chuột thường xuất hiện.
- Amoniac: Mùi nồng của Amoniac giống nước tiểu mèo khiến chuột sợ hãi và bỏ chạy. Cách dùng: Hòa Amoniac vào nước rồi đặt tại các góc nhà, hốc tối, gần hang chuột hoặc kẽ tường.
- Bột giặt: Mùi thơm đặc trưng của bột giặt khiến chuột hoảng sợ và tránh xa. Cách dùng: Hòa bột giặt đậm đặc vào nước rồi đổ vào hang chuột hoặc những nơi chúng xuất hiện.
- Sả: Mùi sả đậm khiến chuột sợ hãi ngay khi đánh hơi thấy. Cách dùng: Đập dập sả tươi, buộc lại thành bó và treo ở góc tủ, bếp, kẽ tường hoặc gần hang chuột.
- Giấm trắng: Mùi giấm giống nước thải của một số loài động vật, khiến chuột cảm thấy nguy hiểm. Cách dùng: Nhúng bông hoặc giẻ mềm vào giấm rồi đặt tại các khu vực chuột thường lui tới.
- Bạc hà: Chuột rất sợ mùi bạc hà, trong khi mùi này lại giúp thanh lọc không khí. Cách dùng: Trồng cây bạc hà quanh nhà hoặc dùng tinh dầu bạc hà thấm vào bông đặt tại góc bếp, tủ đồ, ổ chuột.
- Quế: Mùi thơm nồng của quế là nỗi ám ảnh của chuột. Cách dùng: Đặt thanh quế khô tại tủ đồ, bếp, góc tường hoặc sử dụng bột quế, tinh dầu quế nguyên chất.
- Tỏi: Mùi nồng của tỏi khiến chuột tránh xa ngay lập tức. Cách dùng: Đập dập vài tép tỏi rồi đặt tại bếp, gầm giường, hành lang, nhà kho hoặc trồng cây tỏi trong nhà.
Nuôi mèo trong nhà
Nuôi mèo là một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để xua đuổi chuột, miễn là không ai trong gia đình bị dị ứng với lông mèo. Ngoài việc đuổi chuột, mèo còn có khả năng săn bắt tự nhiên, giúp giảm đáng kể sự xuất hiện của chuột trong nhà. Nếu không thể nuôi mèo, bạn có thể tận dụng cát vệ sinh của mèo và rải ở những khu vực chuột thường lui tới. Mùi đặc trưng từ cát vệ sinh sẽ khiến chuột sợ hãi và tránh xa.
Sử dụng dịch vụ diệt chuột chuyên nghiệp
Công ty Mối Chúa cung cấp dịch vụ diệt chuột, diệt mối và côn trùng chuyên nghiệp với nhiều ưu điểm vượt trội:
- Đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo bài bản, am hiểu tập tính và môi trường sống của chuột, từ đó áp dụng phương pháp kiểm soát chuột hiệu quả và an toàn nhất.
- Sử dụng các loại thuốc diệt chuột an toàn cho con người và vật nuôi, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường.
- Cam kết bảo hành dài hạn sau khi thực hiện dịch vụ, đảm bảo hiệu quả kiểm soát chuột bền vững.
Liên hệ ngay đến chúng tôi qua số hotline để được tư vấn miễn phí!
Cách phòng chống chuột
Duy trì không gian sống sạch sẽ và gọn gàng là biện pháp quan trọng giúp hạn chế nơi trú ẩn và đường đi của chuột. Để ngăn chặn sự xâm nhập của chúng, hãy bịt kín các lỗ hở và điểm tiếp xúc bằng vật liệu phù hợp. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra nhà cửa để phát hiện và khắc phục sớm các dấu hiệu như vết bẩn hay lỗ hở.
Kết hợp nhiều phương pháp sẽ giúp nâng cao hiệu quả kiểm soát chuột, đảm bảo môi trường sống an toàn. Hãy lựa chọn giải pháp phù hợp với tình trạng thực tế của bạn và tuân thủ các biện pháp an toàn để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình và vật nuôi.
